Jak powstają zdobienia na serach góralskich?
Oscypki to twarde wędzone sery góralskie wytwarzane z mleka polskich owiec górskich. Stanowią znak rozpoznawczy kuchni podhalańskiej i kojarzone są głównie za sprawą charakterystycznych zdobień. W jaki sposób powstają oscypki i jak wygląda proces formowania ich w niezwykłe, jedyne w swoim rodzaju kształty?
Jakimi metodami dekoruje się oscypki?
Aby zrozumieć, w jaki sposób zdobione są oscypki, musimy przyjrzeć się sposobowi, w jaki powstają. Oryginalny proces produkcji tego wyjątkowego sera przebiega w pełni ręcznie, bez uciekania się do pomocy nowoczesnych maszyn. Oscypki wyrabia się ze świeżo udojonego mleka, które zostaje przelane przez tzw. satę – czyli lniane płótno – do puciery, czyli drewnianego wiadra. Ta forma odcedzenia mleka jest konieczna, jeżeli ser ma być czysty i pozbawiony zanieczyszczeń, które mogły przedostać się do naczynia. Z puciery zostaje ono następnie przelane do kotlika, czyli kociołka, i umieszczone nad ogniem.
Proces gotowania mleka na serki góralskie wymaga dodania wykonanej z jagnięcych lub cielęcych żołądków podpuszczki, która w dialekcie góralskim nazywana jest klagiem. Zaklagane mleko ulega skrzepnięciu – wtedy należy rozbić je za pomocą drewnianej feruli oraz dolać do kotlika odrobinę gorącej wody. Gdy serwatka wydzieli się już ostatecznie, całość należy ponownie odcedzić i wycisnąć z resztek wilgoci. Uzyskaną w ten sposób masę formuje się w tzw. pucę, czyli kulistą bryłę. Następnie pora na parzenie, czyli kilkukrotne namoczenie sera we wrzątku.
Tu przechodzimy do najbardziej interesującego nas tematu, czyli zdobień na serze. Wykonywane są one za pomocą tzw. oscypiorków – czyli specjalistycznych drewnianych form, w które wkłada się ser, by uzyskał swój wyjątkowy kształt. Niektórzy badacze kultury podhalańskiej uważają, że właśnie stąd bierze się nazwa oscypków. Drewniane formy sprawiają, że ugnieciona puca przybiera formę wrzeciona i otrzymuje charakterystyczne zdobienia w postaci wypustek i rautów.
Ukształtowany już oscypek zostaje następnie włożony do silnego roztworu soli, nazywanego rosołem. Pozostaje tam przez następne dwadzieścia cztery godziny, podczas których sól wysusza go całkowicie. Po zakończeniu tego etapu następuje wędzenie.
I gotowe! Oto sekret powstawania charakterystycznego kształtu najsłynniejszego góralskiego sera.
Zapraszamy do skosztowania pysznych serów znajdujących się w naszej ofercie – żaden opis nie odda bowiem dokładnie całej atrakcyjności wyglądu tego niezwykłego produktu. Jedynym wyjściem pozostaje więc zamówienie go w naszym sklepie i przyjrzenie mu się z bliska na własne oczy!